Kan een schuldsaneringsregeling steeds en onbeperkt worden verlengd?

Insolventierecht: Een schuldsaneringsregeling kan slechts onder strikte voorwaarden worden verlengd.  

Samenvatting van Hoge Raad 30 juni 2017, Prg. 2017/230 (ECLI:NL:HR:2017:1203)

Het gerechtshof heeft in de zaak van Hof Amsterdam 14 maart 2017 de schuldsaneringsregeling van de vrouw met twee jaar verlengd. Volgens dit hof had de vrouw niet volledig voldaan aan haar inspanningsverplichting om volledig beschikbaar voor werk te zijn. De vrouw volgde een voltijds HBO-opleiding. Verlenging was volgens het hof mogelijk, omdat niet was voldaan aan de kernverplichtingen van de schuldsaneringsregeling.

De vrouw gaat tegen het arrest bij de Hoge Raad in cassatie. Zij stelt dat zij wel heeft voldaan aan alle verplichtingen, ook aan die welke haar door de rechter-commissaris zijn opgelegd.

De Hoge raad overweegt dat ex art. 358 lid 1 Fw de schuldenaar aan het einde van de looptijd van de schuldsaneringsregeling in beginsel een schone lei behoort te krijgen. Dit is anders indien er sprake is van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van een of meer uit de schuldsaneringsregeling voortvloeiende verplichtingen, zie ook de prejudiciële procedure in Hoge Raad 10 oktober 2014, NJ 2014/470 (ECLI:NL:HR:2014:2935).

Indien de schuldenaar toerekenbaar is tekortgeschoten en de rechter (dus) geen toepassing geeft aan art. 354 lid 2 Fw (het afgeven van de zogeheten ‘schone lei’), kan de rechter – in plaats van het onthouden van die schone lei – besluiten tot verlenging van de schuldsaneringsregeling. Verlenging van de schuldsaneringsregeling aan het einde van de looptijd is niet mogelijk op andere dan de wettelijke gronden zoals hiervoor weergegeven, zodat het belang van de schuldeisers daarvoor geen zelfstandige grond kan zijn. In eerste instantie duurt de schuldsaneringsregeling drie jaar, maar deze kan ex art. 349a lid 3 Fw uiteindelijk tot maximaal vijf jaar duren. Indien de rechter de termijn in eerste instantie al ex art. 349a lid 2 Fw op vijf jaar heeft gesteld, is dus geen verlenging meer mogelijk.

De rechter mag de schuldsaneringsregeling dus niet zonder meer verlengen, ook niet als bijvoorbeeld schuldeisers daarom vragen. In deze zaak had de rechter-commissaris de verplichting van de schuldenaar om beschikbaar te zijn voor arbeid door persoonlijke omstandigheden gematigd tot maximaal 20 uur arbeid per week. Daaraan bleek zij te hebben voldaan en dat had het hof volgens de Hoge Raad miskend. De zaak is terugverwezen naar de rechtbank om de schuldsaneringsregeling te laten beëindigen en het salaris van de bewindvoerder vast te stellen.

Wilt u meer informatie of advies in uw persoonlijke situatie? Neem dan contact op met ons kantoor voor een eerste, geheel vrijblijvend gesprek..